среда, 13. децембар 2017.

Vuk i Hidroelektrana: Kalinovački “Skadar” na Neretvi

piše: Slobodan Vasković

Proteklo je sedam godina od objavljivanja jedne od boljih bajki Milorada Dodika, pod imenom “Vuk i Hidroelektrana” ili, radnog naslova, Zidanje HE “Ulog” u opštini Kalinovik. 

Gradnja brane u Ulogu najavljena je na predizbornoj tribini 27.8.2010 godine, održanoj u Kalinoviku. Istog dana Veliki Mag manipulacije i obmane obećao je i vodovod vrijedan dva miliona KM. 

Od tada, pa do dana današnjeg, u Kalinoviku ni “v” od najavljenog vodovoda, ni “H” od Hidroelektrane, koja je, kako se tvrdilo, trebala vrijediti 120 miliona maraka.

“EFT”
Vlada RS dala je 2009. godine kompaniji “EFT” (čiji je vlasnik najveći balkanski trgovac strujom Vuk Hamović), koncesiju na 30 godina; Predviđeno je da izgradnja traje četiri godine, nakon čega bi “EFT” narednih 26 godina koristio taj potencijal. 

“EFT” i Vlada RS obećali su zapošljavanje 300 radnika, ali ni brane ni radnih mjesta.

Bez urađenih geoloških ispitivanja i bez dozvole za gradnju, “radovi” su počeli odmah po izricanju Bajke; Nešto se malo kopalo do izbora te godine, da bi, nakon što je kampanja završena, a SNSD pobijedio, sve gotovo stalo. 

Višegodišnje kašnjenje i nerad jedini su kontinuitet.

Dozvolu za gradnju HE Ulog, “EFT” dobija tek 25.04.2013. godine, što je najčudnije, bez izvršenih geoloških ispitivanja terena. 

Da bih se izvršila gradnja čak i mini hidroelektrane, neophodno je izvršiti ispitivanja terena, što čini najvažniji osnov za dodjelu dozvole za gradnju.
To u ovom slučaju nije primjer, iako se radi o gradnji lučne brane - visine 53 metra, od 35 MW, sa prosječnom godišnjom proizvodnjom električne energije od 86 GWh.  

Pogibija dva radnika
Geološka ispitivanja su veoma skupa i dugotrajna, a Hamović je želio da sačuva pare. Ne i živote.

Nakon što je Vlada RS mimo zakona, po ubrzanoj proceduri, dodjelila odobrenje za gradnju, desile su se dvije tragedije (jedna za drugom) u kojima su život izgubila dva radnika ,,Prijedorputeva“ (angažovani na izgradnji pristupnih puteva).

Prva nesreća dogodila se 4. jula 2013. godine, kada je radnika pogodio kamen sa vrha obližnje litice; Samo četiri dana kasnije poginuo je radnik koji se nalazio u kanjonu Neretve, nakon što se na njega odronilo na tone kamenja.

Naravno, niko ni za šta nije odgovarao, a kakav je odnos prema tragičnoj pogibiji nesretnih radnika, svjedoči podatak da niko od zvaničnika nije posjetio mjesto stradanja nesretnih radnika, iako su nastradali njihovom krivicom. 


Zaboravni Dodik
Pitanje je zašto Dodik nije ispunio obećanje dato u Kalinoviku prije sedam godina? Gdje je HE “Ulog”, koja je trebala biti završena 24. maja 2017.???

Naravno, HE ne postoji, ali koncesija je “EFT”-u ostala, jer je Vlada RS (početkom oktobra 2017.) produžila kompaniji “EFT” rok za izgradnju za još pet godina, do maja 2022. godine.

Sve je opravdano potrebom “dodatnih istražnih radova”, zbog “složene geološke slike”

Problem je, čini se, što je Dodik potpuno “zaboravio” na taj “projekat”. Zato, valjda, nije nikada ni realizovan.

Ne tako davno je izjavio: ,,Nikada nisam sreo investitora koji je rekao da želi da ulaže u Kalinovik, u Rudo!" 

Zapanjujuće, jer je potpuno smetnuo “s uma” na veliki projekat HE “Ulog” i obećanih 300 radnih mjesta na istoj; To je, uzgred, vijest koju Dodik, preko režimskih medija, ispaljuje pred svake izbore, opisujući tu “gradnju” kao “najveću investiciju istoka Hercegovine”!

Dodik je naprasno zaboravio Vuka Hamovića, sa kojim je dugo, predugo, imao odlične odnose, ali sve se pokvarilo oko “problema” sa TE “Stanari”.

Hamović, jedan od sto najbogatijih ljudi u Evropi, trgovac mrakom, a ne strujom, nekada veliki finansijer SNSD-a, pao je u “zaborav”. 

Procenti znaju biti baš gadni u odnosima, pokvariti ih bez ostatka. 

Hamoviću je RS dala jako mnogo, on RS ništa; Sumnjivom odlukom Vlade RS Hamoviću je, u Stanarima, dato zemljište površine 267 hektara, prepušteno mu je bez ikakve naknade, a jedini uslov je da RS plaća minornih 3,4 posto od ukupnog prihoda. (Prema tvrdnjama stručnjaka, u Stanarima ima najmanje 100 miliona tona lignita, čija je trenutna tržišna vrijednost oko 6 milijardi KM).

Krug lažnih obećanja
Dodik, od izbora do izbora, doleti, obeća i odleti. Ništa od obećanog se ne ispuni do sledećeg dolijetanja; I tako ukrug već sedam godina. 

U Kalinoviku ga dočeka, ugosti i isprati ratni švercer cigaretama Radomir Sladoje zvani Deba, koji je već godinama vladar Kalinovika, tog nesretnog gradića.

Deba u Kalinoviku vrši funkciju zamjenika načelnika te opštine, već slavi devetu godinu vladavine kao SNSD-ov biznismen, političar i jedan od najbogatijih ljudi istoka RS. 

Čovjek sumnjive prošlosti i još sumnjivije sadašnjosti drži monopol na govoto sve profitabilne poslove u Kalinoviku: Njegovo je sve od benzinske pumpe, hotela, bazena, restorana… preko kojih pere opštinske novce; Saučesnica u tom poslu mu je Mileva Komlenović, načelnica Kalinovika.

Deba i Mileva su stvarni vlasnici budžeta ove izrazito nerazvijene opštine, koji iznosi 2,5 miliona KM. 

Kalinovik i život u njemu daleko je od svake bajke; To je jedna velika tužna priča.